"2 bin 600 dil yok olma tehlikesiyle karşı karşıya"

• admin
• 21 Subat 2019
• YASAM
• 3851 Görüntüleme

Batman Barosu İnsan Hakları Merkezi tarafından "21 Şubat Dünya Anadil Günü" dolayısıyla bir yazılı açıklama yaptı. Dünyada yaklaşık 2 bin 600 civarındaki dilin yok olma tehlikesi ile karşı karşıya olduğunu belirten İnsan Hakları Merkezi, ortalama 15 günde bir dilin yok olduğunu açıkladı.

İnsanları diğer canlılardan ayıran en önemli farklılıklardan birinin dil olduğu belirtilen açıklamada, "Dil; insanlık kültürünün önemli bir parçası olduğu gibi, kültürün yaşatılması ve aktarılması için en önemli araçlardandır. Bireylerin anadilinde eğitim alması başarılı bir eğitim hayatı sürmesinde büyük rol oynamaktadır. Aynı zamanda bireylerin kültürünü devam ettirebilmesi ve anadili ile birlikte diğer dillere de erişim sağlayabilmesi adına da önemli katkılar sağlamaktadır. 1996 Birleşmiş Milletler Dil Hakları Evrensel Bildirgesi, bütün halkların eşit dil haklarına sahip olduğunu dile getirmiştir." denildi. 

İnsanlık tarihi boyunca binlerce dil üretildiğine vurgu yapılan açıklamada, "Ancak; kimi doğal süreçlerle kimi de zor ve baskı ile dünya insanlık kültür mirasının en temel yapı taşı olan anadillerin önemli bir kısmı yok olmuş, önemli sayıda dil de yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır. UNESCO araştırmaları ve Dünya Dil Atlası verilerine göre; halen dünyada yaklaşık 6 bin 700 dilin konuşulduğu ve bu dillerin yüzde 40'ı, yani yaklaşık 2 bin 600 civarındaki dil yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır. Yine UNESCO verilerine göre, ortalama 15 günde bir dil yok olmaktadır." ifadelerine yer verildi. 

Türkiye'de de 18 dilin kaybolma ve yok olma tehlikesi altında olduğu belirtilen açıklamada, son olarak şunlar kaydedildi:

"Bunlardan; Ürgüpçe, Mlahso ve Ibıhça'nın yok olduğu, Hertevin'in yok olmaya yakın olduğu, Gagavuzca, Abazaca, Hemşince, Lazca, Rumca, Sinti, Abhazca, Çerkezce, Ladino ve Turoyo'nun ciddi tehlikede olduğu, Adigece, Zazaca, Suret ve Ermenice'nin güvensiz durumda olduğu belirtilmiştir. UNESCO, anadilin öneminin vurgulanması ve dikkatlerin anadiline çekilmesi için 1999 yılında, 21 Şubat gününü Dünya Anadil Günü olarak ilan etmiş ve o tarihten beri 21 Şubat tüm dünyada anadil günü olarak kutlanmaktadır. Dil Hakları Evrensel Bildirgesi'nin tüm dünya devletlerince tanınması ve uygulanması ile tüm dünya dillerinin korunması dileklerimizle 21 Şubat Dünya Anadil Gününü kutluyoruz."